بیمارستان شهدای تجریش، دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران
چکیده
زمینه و هدف: کنترل شرایط بهداشتی و درمانی دشوار ناشی از جنگ تحمیلی، مرهون تدابیر هوشمندانه علمی و مدیریتی و حضور جهادگرانه و مخلصانه پزشکان و پرسنل خدوم نظام سلامت در دوران باشکوه دفاع مقدس بوده است. بهمنظور بهرهبرداری جامعه سلامت زمان حاضر و نسلهای بعد، با مروری بر تجارب و ساختار کنترل ترومای جنگی در دفاع مقدس، مستند در برگیرنده تجارب مبتنی بر شواهد روزآمد تهیه شده است. روش‌ها: تلفیقی از مرور نوشتجات فارسی مرتبط، جمعبندی تجارب صاحبنظران و فعالان حاضر در جنگ تحمیلی و برگیری از مستندات روزآمد در گل واژههای منتخب یافته‌ها: ساختار و تجارب کنترل ترومای جنگی در دفاع مقدس مرهون اصول، اقدامات، راهبردها و عملکردهای دهگانه زیر بوده است:
نظم و کار سیستمیک، نظارت بهداری رزمی بر پرسنل داوطلب در تمام سطوح، از امدادگران تا پرستاران و پزشکان متخصص، مدیریت توأمان نظامی و علمی در بهداری رزمی، برنامهریزی جهت کنترل نیازهای فوری، پیش‌بینی و آمادگی برای شرایط نزدیک بعدی، تأمین تجهیزات، داروها و ملزومات و سطحبندی توزیع آنها برحسب اهداف و مأموریت و ارتقای مستمر در طول جنگ تحمیلی، التزام به انطباق دستورالعملهای علمی و اقدامات درمانی با علم، تجربه و منطبق بر جدیدترین شواهد علمی شواهد زمان، طراحی ساختار مناسب بهداری رزمی، پاسخگو و قابل انعطاف در شرایط مختلف (امداد، انتقال، اورژانس، تریاژ، درمان)، تعیین دقیق شرح وظایف در سلسله مراتب نیروی انسانی بهداری رزمی، جمعبندی تجارب قبلی برای بازطراحی ساختار و آموزش نیروی انسانی، همایشهای هم‌اندیشی و علمی برای ارتقای عملکرد.
نتیجه‌گیری: مدیریت بهداشت و درمان در طول جنگ تحمیلی عراق، اثربخشی "مراقبت از تلفات تاکتیکی" و اقدامات مدیریتی و فداکاری و حضور فعال متخصصان و پرسنل مراقبت های بهداشتی مجاهد را در طول جنگ عراق و ایران نشان داد.
)