در عملیات نظامی در دوران دفاع مقدس، بعضاً پیشبینیها حاکی از درگیریهای بزرگ با حجم بالائی از تلفات و جراحات بود. در این موارد امکانات موجود در زنجیره امداد و انتقال، در این موارد برای درمان انبوه مصدومین و مجروحین تکاپوی خدمترسانی مطلوب را نمینمود. راهاندازی و تدارک مجموعههائی با عنوان نقاهتگاه، برای غلبه بر این شرایط، گامی مهم، ساده، راهگشا و از ابتکارات حیاتبخش بهداری رزمی دفاع مقدس بوده است. در این مطالعه که توسط موزه دفاع مقدس انجام شده، فرآیندهای مربوط به طراحی، برپایی، اداره، نگهداشت و ارتقاء سطح کمی و کیفی خدمات فوری و سایر مراقبتهای سلامت در این مراکز، ارائه میشود. اسامی و مشخصات نقاهتگاههای مهم مورد استفاده در دفاع مقدس نیز ضمیمه شده است.