مدیریت ترومای قفسه سینه ناشی از گلوله جنگی و درس آموخته ها

مقدمه: آسیب­ های قفسه سینه تقریباً یک چهارم تمام مرگ و میرهای ناشی از تروما -بعد از آسیب­ های سر و گردن- را به خود اختصاص می‌دهد. هرچند مداخلات سریع و فوری در صحنه حادثه عموماً لازم است ولی همواره بایستی به اهمیت زمان در صحنه حادثه به عنوان یکی از اولویت ­های اورژانس­ ها در انتقال مصدوم به سطوح بالاتر بیمارستانی توجه داشت. عموماً مدیریت و انتقال پیش بیمارستانی در مورد مصدومین جنگی ممکن است تا حدودی با مصدومین شهری متفاوت باشد؛ چه اینکه نوع و شدت آسیب­ ها متفاوت و قابل توجه است.
معرفی بیمار: مصدوم آقایی 34 ساله، رزمنده­ای که به دنبال فعالیت در منطقه جنگی، مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود و در حدود نیم ساعت بعد از آسیب دیدگی به اورژانس بیمارستان صحرایی منتقل شد. در معاینه مشخص شد که وی مورد اصابت گلوله به پهلوی چپ قرار گرفته که از سمت راست  قفسه سینه خارج شده بود. در بدو مراجعه، مصدوم هوشیار بود و صحبت می­ کرد، از درد در ناحیه شکم و تنگی نفس شاکی بود. با توجه به کاهش صداهای ریه راست، ابتدا برای وی لوله سینه ­ای تعبیه گردید. در ادامه ارزیابی ­ها، مصدوم به اتاق عمل منتقل و پارگی روده و دیافراگم ترمیم گردید. وی پس از طی دوره نقاهت و با حال عمومی خوب ترخیص گردید.
یافته‌ها: از آنجا که بسیاری از موارد پنوموتوراکس دارای منشا تروماتیک می ­باشند، بنابراین در آسیب‌های وارده به قفسه سینه و تشخیص تروماهای منجر به پنوموتوراکس توجه ویژه‌ای در تشخیص پنوموتوراکس ساده و یا فشارنده لازم است. چه بسا این امر در یک ترومای شهری که عموماً دارای مدیریت منظم ­تری در شرایط ارزیابی اورژانسی است نسبت به شرایط جنگی بهتر صورت می ­گیرد. ولی در تروماهای قفسه سینه ناشی از گلوله جنگی در شرایط پر ازدحام، پر استرس و تهدیدکننده حیات در میدان جنگ بسیار مشکل­تر و به همین دلیل حائز اهمیت بیشتری است.
نتیجه‌گیری: اولین اقدام، پیشگیری از آسیب است. استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مانند جلیقه ضد گلوله می ­تواند تا حدودی از این آسیب جلوگیری کند. در وهله بعد و در صورت بروز آسیب قفسه سینه می ­توان به وسیله چسب­ های مخصوص پانسمان زخم قفسه سینه و خصوصا چسب­ های دریچه دار (Asherman chest seal) از ورود بیشتر هوا جلوگیری نمود.